Geçen haftalarda Covid-19 dönemine ilişkin çeşitli açıklamalarda bulunmuştuk. Bu hafta tamamıyla farklı bir konu ile karşınızdayım. Konu bir arkadaşımın bizzat başına geldi. Açıkçası geçmişte benim de yaşadığım olaylardan biri. Neden bahsediyoruz? İş yerinde yaşanan zorbalıktan, psikolojik tacizden ya da diğer bir adı ile mobbigden bahsediyoruz.
Öncelikle bunun ne olduğunu açıklamaya çalışalım. İş yerinde mobbing işvereniniz tarafından, konum olarak sizden daha üst bir mevkide bulunan bir kişi tarafından ya da doğrudan iş arkadaşlarınız tarafından sizi işten yıldırmak, çalışma performansınızı düşürmek, moralinizi, psikolojinizi bozmak, yıpratmak sonuç olarak da işten kendi isteğinizle ayrılmanıza sebebiyet vermek amacıyla gerçekleştirilen davranışlara denilmekte. Nasıl karşımızı çıkıyor bu davranışlar? İşvereninizin, iş arkadaşlarınızın ya da diğer kişilerin sizi devamlı olarak aşağılaması, gurunuza, onur, şeref ve haysiyetinize dokunan davranışlarda bulunması, sözler sarf etmesi, size yapabileceğinizden çok daha fazla iş yüklemek suretiyle sizi yetersiz hissetmeye sevk etmesi ya da bu sebeple sizi aşağılaması, eşyalarınızı kırıp dökmesi, size ait olan şeylere zarar vermesi, bağırması kısacası sizin psikolojinizi, sinirlerinizi bozacak her türlü davranışın devamlı olarak yapılması ile gerçekleşiyor. Bu davranışlar uzunca bir süre devam ederse de bu durumu iş yerinde psikolojik taciz olarak isimlendiriyoruz.
İş yerinin çalışma düzenini ve çalışan psikolojini oldukça kötü etkileyen bu durumla aslında oldukça fazla karşılaşılıyor. Çeşitli sektörlere ilişkin yapılmış araştırmalar mevcut. Yani bunu yaşayan ne sadece arkadaşım, ne ben ne de sizsiniz. Herkesin başına gelebilecek bir durum. Bu aşamada önemli olan neler yapabileceğimizi bilmek.
Neyse ki; zaman içerisinde çalışanların psikolojilerinin de önemli olduğunu kabul eden anlayış hukukumuz tarafından da kabul gördü ve kanunlarımızda düzenlemelere gidildi. Peki, başvurulabilecek yollar nelerdir? İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu bize çeşitli haklar tanımış. İş yerinde psikolojik taciz varsa çalışanlar ilk olarak bunu işverenlerine bildirmek zorunda. İşverenin bu aşamada gerekli tedbirleri almak gibi zorumluluğu var. İşveren gerekli önlemleri alıncaya kadar çalışmaktan kaçınabilirsiniz. Bu döneme ilişkin haklarınız korunmaya devam edecek. Diyelim ki; işveren bir şey yapmadı ya da size psikolojik taciz uygulayan kişi doğrudan işveren, bu durumda ne yapılabilir? Bu halde iş sözleşmenizi haklı nedenle feshedebilirsiniz. Bu halde kıdem ve ücrete ilişkin haklarınızla birlikte işten ayrılmış olacaksınız. Eğer uygulanan psikolojik taciz ayrımcılık niteliğinde ise işveren aynı zamanda 4 aya kadar ücret tutarında ayrımcılık tazminatı ödemek zorunda.
Kısaca kimsenin size çalışan olarak psikolojik tacizde bulunmaya, size kötü davranmaya ve işten ayrılmak zorunda kalmanıza sebebiyet vermek gibi bir hakkı yok. Böyle bir durumla karşılaşmanız halinde yalnız hissetmeyin. Gerekli desteği almak suretiyle neler yapılabileceğine bakın.
Soru, görüş ve önerileriniz için;
av.senaykahraman@gmail.com adresinden bana yazabilirsiniz.
Emeğinizin karşılığını aldığınız güzel günlere.
