Milletvekilliği kanunlara göre kazanılır, kanunlara göre sona erer

Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nin resmi açılışına katılan Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, hukukun hayatın görünmeyen yüzü olduğunu

GÜNDEM 19.03.2021 18:09:00 0
Milletvekilliği kanunlara göre kazanılır, kanunlara göre sona erer

2020-2021 eğitim öğretim yılında ilk öğrencilerini alan Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nin resmi açılışı bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop’un katılımıyla yapıldı.

 

“HUKUK, YAŞADIĞIMIZ HAYATIN GÖRÜNMEYEN YÜZÜDÜR”

 

Açılışta konuşan TBMM Başkanı Prof. Dr. Mustafa Şentop, hukukun önemine dikkat çekerek, “Hukuk bizim yaşadığımız hayatın görünmeyen yüzüdür. Tabiri caizse bir madeni para düşünürsek tura tarafı yaşadığımız hayatın kendisidir, yazı tarafı da hukuktur. Bunu biz ancak o madeni para ters döndüğü zaman anlıyoruz, hukukçu olmayanlar özellikle” dedi.  Hayatın her alanının hukuk tarafından düzenlendiğini kaydeden TBMM Başkanı Şentop, “Sabah kalkıp ekmek alacağımız zaman aslında bir hukuka göre alım satım akdi, sözleşmesi yapmış oluyoruz. Konuşmasak da, konuşmadan paramızı bırakıp ekmeği alsak bu da bir sözleşmedir. Alım satım sözleşmesidir. Gazete almak aynı şekilde. Buradan bir toplu taşıma aracına bindiğinizde bilet attığınızda bir taşıma sözleşmesi yapmış oluyorsunuz. Yine başka bir şehre gittiğinizde, uçağa bindiğinizde aynı şekilde o bilet bir sözleşmenin işaretidir. Yine trafikte araç kullanıyorsanız eğer aslında aracınız Karayollarının Trafik Kanunu ve onun yönetmeliğine göre kullanıyorsunuz. Ama bunu ne zaman anlarsınız? Bir kural ihlali yaptığınızda, trafik polisi sizi durdurduğunda, ceza kestiğinde hukukla karşı karşıya gelirsiniz. Evlilik dediğimiz şey bile, çocuklarla ilişkimiz bile aslında bir hukuk düzeni içerisinde bir yerdedir. Ne zaman anlaşılır, boşanma olduğu zaman anlaşılır. Evlilik de bir sözleşmedir, hukuki sözleşmedir. Çocuklarla ilgili yükümlülüklerimiz de bir sözleşmedir” dedi.

 

“MİLLETVEKİLLİĞİ İLE İLGİLİ BİR STATÜ VAR, BUNA DAİR KURALLAR VAR”

 

Milletvekillerinin de Anayasa ve hukuka göre seçildiğini belirten Şentop, “Siyaset yapıyoruz, milletvekili oluyoruz. Neye göre milletvekili oluyoruz? Mesela ben burada 100. Yıl Mahallesi’nde evim var. Bahçeye bir sandık kursam, beni isteyenler yazıp atsınlar sandığa desem ve Tekirdağ’da diyelim ki 50 bin kişi ismimi yazıp sandığa atsa ben milletvekili seçilmiş olur muyum? Hayır. Nasıl oluyor bu? Anayasa’da belirlenen milletvekilliği ile ilgili bir statü var, buna dair kurallar var. Milletvekili Seçimi Kanunu var. Bununla ilgili Yüksek Seçim Kurulu’nun ortaya koymuş olduğu bir çerçeve var. Bunlara göre seçiliyoruz” dedi.

 

“KANUNLARA GÖRE ELDE EDİLEN BİR STATÜDÜR”

 

Milletvekili seçilmenin Anayasaya, kanunlara göre elde edilen bir statü olduğuna dikkat çeken TBMM Başkanı Şentop, “Milletvekilliğinin nasıl kazanılacağı hukukla belirlendiği gibi, nasıl sona ereceği de yine Anayasayla, kanunlarla belirlenmiştir. Milletvekili seçilirken, milletvekili sıfatını taşırken Anayasa’nın, kanunların vermiş olduğu bir hak olarak görenler, milletvekilliği Anayasa’ya ve kanunlara göre sona erdiğinde de hukukun gereğine razı olmak mecburiyetindedirler. Milletvekili seçilirken ‘ne güzel ben seçildim, milletvekili oldum’ deyip, Anayasa’ya göre düşürüldükten sonra da ‘hayır ben bunu tanımıyorum’ demek bir kere kendi bulunduğu statünün ne olduğunu anlamakta bir aciziyet ifade eder” diye konuştu.

 

 

“MAHKEME KARARI OKUNUR VE MİLLETVEKİLLİĞİ SONA ERER”

 

Şentop, “Bunu bir milletvekiliyle ilgili olarak Yargıtay’da kesinleşmiş mahkeme hükmünün meclisin genel kurulunda bildirilmesi sebebiyle, milletvekilliğinin düşmesi sebebiyle söylüyorum. Kararlar, mahkeme kararları şüphesiz eleştirilebilir, herkes eleştirebilir. Bazı eleştiriler haklı olur, bazıları haksızdır. Buna kimsenin diyeceği bir şey yok. Ama sonuç itibariyle meclis başkanının mahkeme  kararlarından beğendiklerini uygulama, beğenmediklerini uygulamama gibi bir lüksü yoktur. Anayasa gereği kesinleşen bir mahkeme kararı meclis genel kurulunda okunur, okunmasıyla hangi milletvekili hakkındaysa o milletvekilinin milletvekilliği sona erer” ifadelerini kullandı.

 

“HUKUK CEHALETİNİN ÖRNEKLERİDİR”

 

Anayasa’ya ve kanunlara göre kazanılan milletvekilliğinin yine Anayasa’ya ve kanunlara göre sona erdiğini ifade eden Şentop, “Burada birçok husus dile getiriliyor, bekletildi vs gibi. Bunlar tabi hukuk cehaletinin örnekleridir. Anayasa’nın 84’üncü maddesi açıktır. O maddenin 2’nci fıkrasında ‘kesin hüküm genel kurula bildirilir, milletvekilliği düşer’ der. Dönem sonuna bırakılır gibi hikayeler vardır, bunlar tabi, okuduğunu anlamakta aciziyet yaşamayan bütün Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının Anayasa’nın 84’üncü maddesini bütün olarak okuduğunda anlayacağı bir husus. ‘Cezanın infazı dönem sonuna bırakılır’ demiyor, ‘milletvekilliği yani parlamento üyeliğinin sona ermesine bırakılır’ diyor. Sona erme de 2’nci fıkrada kesin hüküm okunduğu zaman sona erdiği için infaz gerçekleşebilir hale geliyor. Dolayısıyla dönem sonuna bırakmak gibi bir şey ne anayasada ne başka bir kanunda mevcut değildir.  ‘Bugüne kadar hep olmuştur’ diyenler de var. Bu da bir cehalet örneğidir. Bunu söyleyen bazı eski meclis başkanları da var çok eskilerden, burada bunu ifade etmek isterim. 1995’te yapılmış bir anayasa değişikliği, burada hukukçular da var onun için bunun biraz daha altını çizeyim. 1995 yılına kadar anayasada milletvekili ile ilgili kesin hüküm geldiği zaman bu Meclis Genel Kurulu’nda oya sunuluyordu. Halbuki 1995’te yapılan bir değişiklik ile oya sunma hususu kaldırılmıştır. Kesin hüküm sadece okunur, okunmasıyla da milletvekilliği düşer” diye konuştu.

 

“ÖNCEKİ DÖNEM 8 MİLLETVEKİLİNİN MİLLETVEKİLLİĞİ DÜŞÜRÜLDÜ”

 

O tarihten bu yana kesin hüküm sebebi ile milletvekilliğinin düşmesine dair meclise gelen bütün hükümlerin, kararların vaktinde okunduğunu kaydeden TBMM Başkanı Şentop, “Bekleme, bekletme söz konusu değildir. 26’ncı dönem yani bundan bir önceki dönem, 8 tane milletvekilinin milletvekilliği kesin hükmün genel kurula bildirilmesiyle düşmüştür. Bunlar ne kadar süre içerisinde okunmuştur? En erken okunanı 3 gün içerisinde, en geç okunanı da 56 gün içerisinde olmuştur. Yine 4 Haziran 2020 tarihinde de 3 milletvekili ile ilgili kesin hükümler okunmuştur ve milletvekillikleri düşmüştür. Bunlardan birisi Sayın Enis Berberoğlu konusunda tartışmalar vardı ama diğer 2 milletvekiliyle ilgili hiçbir tartışma yaşanmadı. Son milletvekilliği düşen arkadaşımızın konusu ise sayın Berberoğlu dosyası ile alakası yoktur, ona hiç benzemez. Çünkü Sayın Enis Berberoğlu meselesi anayasanın geçici 20’nci maddesi ile ilgili dokunulmazlığın topluca kaldırıldığı bir düzenleme ile ilgiliydi. Tartışma o noktadaydı. Halbuki bu son milletvekili arkadaşımızın durumu Berberoğlu ile beraber milletvekilliği düşen 2 HDP’li milletvekilinin durumu ile aynıdır. Anayasanın 14’üncü maddesindeki hususlarla ilgili, dokunulmazlık kazanılamayacağı durumlar ile ilgilidir. Ayrı bir tartışma konusudur. Dolayısıyla bu tür kıyaslamaları doğru bulmuyorum. Milletvekilliği anayasa ve kanunlara göre kazanılır, anayasa ve kanunlara göre sona erer. Herkesin bunu aklına sokması lazım” dedi.

 

Haber / Gülveren ALTUNOĞLU