İlk direnişin kitabı 11 ayrı dilde yayınlandı

Trakya Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin ilk toplantısının 100. yılında Edirne Belediye Başkanlığı, önemli bir yayını okurlarla buluşturdu. İlk toplantısını 2 Kasım 1918 yılında yapan Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin, Edirne’nin etnik nüfusunun dağılımını gösteren ve tarihini özetleyen Edirne Planı; Vagus Nerve Araştırma Grubu tarafından Türkçe, Lehçe, İngilizce, Bulgarca, Fransızca, Arapça, Malayca, Rusça, Almanca, Çince ve Yunanca olarak kitapta bir araya geldi. Kitabın tanıtımını ise Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, Vagus Nerve Araştırma Grubu’nda yer alan Kutalmış Bayraktar, Duygu Yürek ve Anna Bujas yaptı.

TÜRKİYE’NİN İLK KURTULUŞ KIVILCIMI

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti'nin emperyalistlerin işgaline karşı Türkiye’nin ilk kurtuluş kıvılcımı olduğunu belirten Edirne Belediye Başkanı Recep Gürkan, "Türkiye’nin, geçmişimiz olan Osmanlı’nın, ecdadımızın neler yaptığını, nerelerden buraya geldiğini, geçmişte ne sorunlar, ne badireler atlattığını iyi bilmek ve bunu bugün yaşayan kuşaklara ve daha da önemlisi bundan sonra da yaşayacak kuşaklara doğru anlatmamız gerekiyor. Milletler geçmişleri ile vardır, geçmişlerinin üzerinde yükselerek geleceğe taşınırlar. O nedenle ülkemizin, milletimizin, halkımızın yakın tarihimizde geçirmiş olduğu en önemli sorunu olan ve bugün özgürce yaşamamızı sağlayan Türkiye Cumhuriyeti’nin hangi aşamalardan geçerek, bugünlere geldiğini iyi öğrenmemiz, iyi öğrendikten sonrada gelecek kuşaklara iyi öğretmemiz gerekiyor" sözlerine yer verdi.

BUGÜNKÜ TÜRKİYE CUMHURİYETİ KURULDU

Sözlerine devam eden Gürkan, Mondros’tan 6 gün sonra emperyalist güçlerin Osmanlı’nın dört bir yanını işgal etmeye başladığını belirterek, "Bu sırada 4 tane kahraman Rumelili çıkar. Bunlardan ikisi bizim belediye başkanlarımız. Bir toplantı yaparlar. Bu toplantıda o dönemini Osmanlı coğrafyasındaki ilk direniş örgütünü kurmaya karar verirler. Bu örgüt Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’dir. Emperyalistlerin işgaline karşı Türkiye’nin ilk kurtuluş kıvılcımıdır, ilk yakılan meşaledir. Bunun ardından Mustafa Kemal Samsun’a çıkar. Daha sonra Anadolu Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti kurulur. İkisi güç oluşturma adına birleştirir ve Anadolu ve Rumeli Müdafaa-İ Hukuk Cemiyeti kurulur. Anadolu ve Rumeli Müdafaa-İ Hukuk Cemiyeti, Kuvayı Milliye’nin çekirdeğini oluşturur. Ve Kuvayı Milliye ile Kurtuluş Savaşı yapılır. Ve bugünkü Türkiye Cumhuriyeti kurulur. Bahsettiğimiz böylesine önemli bir tarih, önemli bir geçmiş" sözlerine yer verdi.

ÇOK DEĞERLİ BİR ÇALIŞMA

Sözlerine devam eden Gürkan, "Değerli kardeşlerim bu ilk direnişin, ilk kıvılcımın, ilk ateşin Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin bir kitabını hazırladı. Belki de alanın da bir ilk. Neden bugün? Çünkü bugün Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti’nin ilk toplantısının 100. Yıldönümü. Tam 10 yıl olmuş. 2 Kasım 1918. Gerçekten çok değerli bir yayın; çok değerli bir çalışma. Bu çalışma kurtuluş meşalesinin ilk ateşinin nasıl yakıldığını, nereden yakıldığını anlatıyor. Bu aslında bizim tarihimizin pek bilinmeyen noktalarından birisi. Bunun ortaya çıkarılması Cumhuriyet’in kurulmasına, bir milletin emperyalistlere karşı nasıl direndiğinin belgelenmesi anlamında çok önemli bir katkısı olacak" dedi.

"BU PROJEDE YER ALMAKTAN ÇOK MUTLUYUM"

Vagus Nerve Araştırma Grubu’nda yer alan Kutanmış Bayraktar "Edirne Belediye Başkanımız Recep Gürkan bir eğitimci olarak bu projemize destek verdi. Ve bu koleksiyonu dünya literatürüne kazandırdı. Bütün dünya Edirne’yi bir de bu acından öğrenecek" dedi. Anna Bujas da "Edirne geçmişten bugünü dünyadaki bütün insanları sevecenlikle karşılamaktadır. Edirne’ye katkı sağlamak benim için bir onur. Sayın Belediye Başkanı Recep Gürkan’a çalışmaya verdikleri destekten dolayı minnetlerimi ifade etmek isterim. Sözlerimi sizin Ulusal Kahramanınız ve modern Cumhuriyeti’n kurucusu olan Mustafa Kemal Atatürk’ün sözüyle tamamlamak isterim; Yurtta barış; dünyada barış" ifadelerine yer verdi. Edirne Kent Müzesi’nde staja kabul edildiğini ve staj sırasında çok şey öğrendiğini dile getiren Duygu Yürek, "Bu araştırma teklifi stajımdan çok sonra geldi. Bu projede yer almaktan çok mutluyum. Sayın Başkan Recep Gürkan’a verdikleri katkıdan dolayı minnetlerimi ifade ederim. Umarım başka çalışmalarla da bu literatür dünyasını besleyebilecek başka rastlantılar olacaktır" dedi.

Haber / Gülveren ALTUNOĞLU