Uzun süre aç kalmak ya da tek tip beslenerek daha çabuk kilo vermeye çalışmak farklı saÄŸlık sorunlarına neden olabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Sinem Uygun, en sık yapılan diyet hataları hakkında bilgi verdi.
1) Uzun süre aç kalmak
Hızlı kilo vermek için yapılan hataların başında öÄŸün atlamak ya da uzun süre aç kalmak gelmektedir. Yemeklerden sonra harekete geçen metabolizma, besinleri sindirebilmek için enerji harcamaktadır. Hiç beslenmemek veya günde 1-2 öÄŸünle yetinmek metabolizmayı yavaÅŸlatmaktadır. Hızlı kilo vermek adına yapılan bu yanlış tam tersi etki yaparak kiÅŸinin kilo vermesini engellemektedir. ÖÄŸün atlamak yerine, tercih edilen besinlerin deÄŸiÅŸtirilmesinin kilo kaybına yardımcı olduÄŸu unutulmamalıdır.
2) EkmeÄŸi beslenme programından çıkarmak
Ekmek ve karbonhidrat içeren besinlerin aşırı tüketilmesi, diyetlerde önerilmemektedir. Ancak ekmeÄŸin diyetten tamamen çıkartılması, olumsuz sonuçlar doÄŸurabilmektedir. Beslenmeden çıkartılan ekmeÄŸin yerini, farkında olmadan makarna, bulgur gibi farklı karbonhidrat grupları alabilmektedir. Ekmekle birlikte bütün karbonhidratların beslenmeden çıkartılması ise kas kaybı riskini beraberinde getirmektedir. Dikkat edilmesi gereken ekmek ya da diÄŸer karbonhidratların tüketim oranıdır.
3) Ödem yapacağı düÅŸüncesi ile suyu az içmek
Su tüketiminin ödem yaptığı yönünde inanışın aksine, gerekli miktarda su tüketimi vücutta ödem oluÅŸmasını engellemektedir. Sindirim enzimlerinin çalışması için gerekli olan suyun yeterli miktarda tüketilmemesi, hem sindirim sistemini hem de metabolizmayı yavaÅŸlatmaktadır. Günlük su tüketiminin gerekenden az olması, çay veya kahve tüketimin fazla olması, vücudu susuz bırakan, metabolizmayı yavaÅŸlatan ve ÅŸiÅŸkinliÄŸe yani ödeme sebep olan etkenlerdendir.
4) Åžekerli diye meyve yememek
Meyveler fazla miktarda ÅŸeker içerirler ancak porsiyon kontrolü yapılarak tüketilmesi gün içinde alınması gereken karbonhidrat, vitamin ve minerali saÄŸlar. Bununla birlikte meyvelerin antioksidan miktarları yüksek olduÄŸu için metabolizmayı hızlandırır ve hastalıklara karşı koruma oluÅŸturmaktadır. Gün içinde ara öÄŸünde ya da ana öÄŸünden hemen sonra tüketilmesi kilo artışına neden olmamaktadır. Gece geç saatlerde veya gün içinde fazla meyve tüketmenin ise kilo artışına sebep olabileceÄŸi akılda tutulmalıdır.
5) Sadece sebze meyve yiyerek zayıflamaya çalışmak
Yeteri kadar hayvansal protein tüketmeden devam ettirilen diyetler, insülin gibi protein yapıda olan hormon ve enzimlerin yeteri kadar üretilmemesi ya da çalışmamasına yol açabilmektedir. Sebze ve meyveden alınan bitkisel protein ile hayvansal gıdalardan alınan protein vücuda aynı ÅŸekilde fayda saÄŸlamamaktadır. Sebze ve meyvelerden zengin bir beslenme planı, diÄŸer besin grupları da tüketilerek uygulanmalıdır.
6) Hızla kilo vermek için tek tip beslenmek
Sadece sebze ve meyve tüketerek kilo vermeye çalışmak ne kadar yanlışsa sadece proteine dayalı bir beslenme programı da aynı oranda sakıncalıdır. Tek tip diyetlerin hepsi bir ÅŸekilde vitamin, mineral ve kas kayıplarına sebep olmaktadır. GereÄŸinden fazla alınan protein, vücutta asit artık bırakır ve kemiklerden kalsiyum çekilmesine, böbreklere yük binmesine, bağırsak florasının bozulmasına yol açmaktadır. Bu tip diyetlerde baÅŸlarda kısa sürede kilo kaybı saÄŸlansa da metabolizmanın bir süre sonra yavaÅŸlamasıyla kilo kaybı durmaktadır.
7) Kilo aldırmayacağı düÅŸüncesi ile light ürünlerden sıkça tüketmek
Tüketilen bütün besinlerde olduÄŸu gibi light ürünlerin de kalorisi bulunmaktadır. Light ürünlerin kalorisi diÄŸer besinlere göre daha az olmakla birlikte miktara dikkat etmeden tüketmek kilo aldırabilir. Beyaz ekmek yerine kepekli ekmek tüketmenin karbonhidrat alımına neden olduÄŸu unutulmamalıdır. Kepekli ekmek tüketmenin tek faydası kan ÅŸekerinin daha yavaÅŸ yükselmesi ve ekstradan lif alımıdır.
8) YaÄŸ yakacağı düÅŸüncesi ile limon tüketiminde aşırıya kaçmak
Hiçbir besinin tek başına yaÄŸ yakımı saÄŸlamadığı bilinmelidir. Sirkeli ya da limonlu su tüketimi de tek başına yaÄŸ yakımı saÄŸlamamaktadır. Limonlu ya da sirkeli suların alkali deÄŸeri yüksektir ve metabolizmayı az da olsa hızlandırabilmektedir. Aromatik olarak içimi daha kolay olan limonlu ya da sirkeli suyun, uzun süre tüketilmesi mide sorunlarına yol açabilmektedir. Limon ve sirkeyi su ile tüketmektense salataya ekleyerek tüketmek daha doÄŸru bir tercihtir.
9) Yemeklerde hiç yaÄŸ kullanmamak
Hücre zarının ve hormonların büyük bir kısmı yaÄŸdan oluÅŸmaktadır. Hücrelerin ve dolayısıyla vücut fonksiyonlarının düzgün çalışması için beslenmede kaliteli yaÄŸlar mutlaka bulunmalıdır. YaÄŸsız beslenmek, yeteri kadar yaÄŸ tüketmemek metabolizmayı yavaÅŸlatan ve kilo vermeyi zorlaÅŸtıran nedenlerden biridir. Salataları yaÄŸsız tüketmek, yaÄŸda eriyen (A,D,E,K) vitaminlerin emilimini engelleyeceÄŸi için diyet yaparken vitamin mineral alımını azaltır. Vücut için gerekli olan yaÄŸları elde etmek için ceviz, fındık, badem gibi yaÄŸlı tohumlar tüketilmelidir. Bununla birlikte yaÄŸların ihtiyaç kadar tüketilmesi tokluk süresini de uzatmaktadır.