Uzman Klinik Psikolog Dilara Yamanlar, online karneye 9 doÄŸru yaklaşımı anlattı, önemli uyarı ve önerilerde bulundu.
İYİ NOTLARA ODAKLANIN
Yamanlar, “Zor bir süreçten geçiyoruz ve bu süreç en çok da çocuklara zor. Bunu fark ettiÄŸinizi söylemek, bu süreci yönetmeye dair olan çabasını takdir ederek söze baÅŸlamak, bu zor dönemde onun yanında olduÄŸunuzu hissettirecek ve ona iyi gelecektir. Öncelikle kötü notlara deÄŸil daha iyi olan notlara odaklanın. Bu tutum çocuÄŸunuzun kendine olan güveninin biraz daha yerine gelmesini saÄŸlayacaktır” dedi.
ETİKETLEME YAPMAKTAN KAÇININ
“Tembelsin”, “baÅŸarısızsın” ya da “zekisin ama çalışmıyorsun” gibi etiketlerin çocuÄŸun da kendisini bu ÅŸekilde kabul etmesine ve bir ÅŸeyler için çabalamamasına sebep olabildiÄŸini kaydeden Yamanlar, “Bunun yerine “ne kadar çabaladığını görüyorum ve bunu takdir ediyorum” ya da “yorulduÄŸunun ve bunaldığının farkındayım ama bu dönemsel bir durum, çabaladığın ve azmettiÄŸin birçok olaya ÅŸahit oldum, bu süreci de en güzel ÅŸekilde atlatacağına benim inancım tam” ÅŸeklinde motivasyonel konuÅŸmalar çocuÄŸunuzun kendisine inanmasını ve enerjisini yükseltmesini saÄŸlayacaktır” dedi.
KIYASLAMA YAPMAYIN
Her çocuÄŸun anne ve babası için özel ve biricik olmak istediÄŸini; kıyaslamanın çocuÄŸun kendisini yetersiz hissetmesine ve motivasyonunun kırılmasına sebep olabildiÄŸini kaydeden Yamanlar, “Bu nedenle arkadaÅŸlarıyla ya da yaşıtı baÅŸka çocuklarla kıyaslama yapmaktan kaçının” dedi.
KENDİNİZDEN ÖRNEK VERİN
Yamanlar, “GeçmiÅŸte yaÅŸadığınız benzer olumsuzluklardan söz edin; çocuklar bazen yaÅŸadıkları olumsuzlukların sadece kendi baÅŸlarına geldiÄŸini ve bu konuda yapayalnız olduklarını düÅŸünebilirler. Sizin de benzer konularda zorlandığınızı aynı süreçlerden geçtiÄŸinizi duymak ona yalnız olmadığını hissettirecek ve iyi gelecektir. ÖrneÄŸin; tüm sınıfın iyi olduÄŸu bir dersten kendisi çok kötü sonuçlar aldığında “benim de senin yaÅŸlarındayken çok benzer bir olay başıma gelmiÅŸti, kendimi çok kötü hissetmiÅŸtim ama sonra toparlayabileceÄŸime inandım ve bir ÅŸekilde toparladım, senin de bunu düzelteceÄŸine inancım tam” gibi bir tutum hem çocuÄŸunuz ile sizin aranızdaki bağı güçlendirecek hem de onun motivasyonunu arttıracaktır” ifadelerini kullandı.
CEZA VE ÖDÜLDEN UZAK DURUN
Uzman Klinik Psikolog Dilara Yamanlar “Karneye baÄŸlı cezalardan veya ödülden uzak durmaya çalışın; çalışma ve baÅŸarı bir ödüle baÄŸlandığında burada farklı bir koÅŸullanma oluÅŸturabiliriz ve bu durum çocuÄŸun tüm hayatına etki edebilir. Sadece ceza almamak için bir ÅŸeyler yapan, istek ve azim gibi güçlü özellikleri kullanmayan, haliyle kendisini aktif bir mutsuzluÄŸun içinde bulan bir birey haline dönüÅŸebileceÄŸi gibi, sadece ödül alacağı konularda çaba gösteren ya da ödülü yetersiz bulduÄŸunda çabalamayan bir birey haline dönüÅŸmesine de sebep olabilir” dedi.
OKULLA DİYALOĞUNUZU ARTIRIN
“ÖÄŸretmenlerle, rehberlik servisi ile ve okulla diyaloÄŸunuzu arttırın” tavsiyesinde bulunan Yamanlar, “İlgili bir ebeveyn olmak, baskı yaratmadan arka fonda bir ÅŸeyleri takip etmek karne döneminde minik ÅŸoklar yaÅŸamanızı engelleyecektir ve gelen karneyi tahmin edeceÄŸiniz için vereceÄŸiniz tepkiler daha ölçülü olacaktır” diye konuÅŸtu.
‘BEN’ DİLİNİ KULLANIN
‘Ben’ dilinin suçlayıcı olmayan ve çözüm odaklı bir iletiÅŸim tekniÄŸi olduÄŸunu kaydeden Yamanlar, “ÖrneÄŸin, çocuÄŸunuzun karnesinde birden fazla düÅŸük not gördüÄŸünüzde “sen nasıl bu notları alırsın, hiç çalışmıyorsun, baÅŸaramayacaksın’ demek yerine ‘ÅŸu birkaç notu gördüÄŸümde biraz üzüldüm ve ÅŸaşırdım, bu notları yükseltmek için ne yapılmasını öneriyorsun? Gel bu konuyu oturup birlikte konuÅŸalım, ailen olarak bizim yapabileceÄŸimiz bir ÅŸey var mı?” ÅŸeklinde yaklaşın. ‘Ben’ dilinin en önemli özelliÄŸi ilk olarak kendi duygularınızı dile getirmektir sonrasında sorundan bahsedip bu konuyla ilgili sizin yapabileceÄŸiniz bir ÅŸey var mı diye sorup karşımızdaki kiÅŸiden bir çözüm önerisi istemek diyaloÄŸun yapıcı bir ÅŸekilde geliÅŸmesini ve çözüm önerilerine ulaÅŸmanızı saÄŸlayacaktır” dedi.
SORUNA DEĞİL ÇÖZÜME ODAKLANIN
Yamanlar, “Soruna odaklanmak karşımıza birçok sorun çıkartacak, çözüme odaklanmak ise bir ÅŸekilde bizi çözüme ulaÅŸtıracaktır. ÖrneÄŸin; “2 tane zayıfın var, geçen sene de böyleydi zaten çalışmadığın için bunlar başına geliyor, ben bu zayıf notlardan çok sıkıldım’ derken bu konuÅŸma üç sene önceki zayıf notlara kadar gider; dolayısıyla sadece sorunları konuÅŸur ve çözümden hızla uzaklaşırız. Bunun yerine “Tamam 2 tane zayıf not var, bunlarla ilgili ne yapabiliriz, normal düzenimizdeki neyi deÄŸiÅŸtirirsek bu zayıf notlar yükselmeye baÅŸlar? Hadi sırayla birkaç öneride bulunalım sonrasında minik adımlarla baÅŸlamayı deneriz” ÅŸeklindeki yaklaşım ise bizi bir süre sonra çözüme götürecektir” ÅŸeklinde konuÅŸtu.

YANINDA OLDUĞUNUZU HİSSETTİRİN
Uzman Klinik Psikolog Dilara Yamanlar “Okul baÅŸarısı dışında çocuÄŸunuzun pozitif yönlerinden bahsetmek ve her zaman yanında olduÄŸunuzu hissettirmek ve ‘Hadi karneyi bir kenara bırakalım ÅŸimdi herkes birbirinin sevdiÄŸi bir özelliÄŸini söylesin’ ÅŸeklinde basit bir oyun oynamak çok güçlü etkileri beraberinde getirecektir. Aile baÄŸlarını güçlendiren, pozitif yönlerin fark edilmesini saÄŸlayan ve pekiÅŸtiren bu oyunu sadece karne günü deÄŸil sık sık oynamanızı öneririm. Günün sonunda ‘kötü notların da olabilir iyi notların da, bir ÅŸekilde hepsi çözülür, en deÄŸerli ÅŸey sensin ve biz senin her zaman yanındayız’ ile kapanış yapmak hem size hem de çocuÄŸunuza iyi geleceÄŸi gibi zorluklarla tek başına savaÅŸmadığını, ailesinin desteÄŸinin her zaman bir adım gerisinde olduÄŸunu hissettirecektir” dedi.
Haber / RuÅŸa ELMA