Dünya Astım Günü için Özel Optimed Hastanesi Dahiliye ( İç Hastalıkları) Uzmanı Dr. Hasan Yardım astım hakkında bilgilendirmede bulundu. Astım hastalığının belirtileri arasında nefes darlığı, hırıltılı solunum, kuru vasıfta bir öksürük ve göğüste baskının yer aldığını kaydeden Yardım düzenli hekim kontrolü ve ilaç kullanımı ile hastalığı tamamen önlemenin mümkün olduğunu kaydetti. Buna karşın toz, duman, koku gibi tetikleyici faktörlerden uzaklaşmayanları, düzenli hekim kontrolünde olmayan hastaların ölümcül ataklar geçirebileceği uyarısında bulundu:
HER YAŞTAN BİREYİ ETKİLEYEBİLİR
- Astım nasıl bir hastalıktır?
- Astım, her yaştan bireyi etkileyebilen, doğru tedavi ile kontrol altına alınabilen, kontrol altına alınamadığında ise günlük aktiviteleri ciddi olarak kısıtlayan müzmin bir hastalıktır. Havayollarının daralması ile kendini gösteren ve ataklar halinde gelen bir hastalıktır. Ataklar dışında hasta normaldir. Astımda havayollarında mikrobik olmayan bir iltihap vardır. Bu nedenle hava yolu duvarı şiş ve ödemlidir. Bu durum akciğerlerin uyaranlara aşırı duyarlı olmasına neden olur. Toz, duman, koku gibi uyaranlar ile hemen öksürük, nefes darlığı ve göğüste baskı hissi gibi yakınmalar ortaya çıkar. Krizde hava yollarını saran kaslar kasılır, ödem ve şişlik artar, ilerleyen iltihapla birlikte hava yolu duvarı kalınlaşır. Hava yollarındaki salgı bezlerinden kıvamlı bir mukus (balgam) salınır. Tüm bunlar hava yollarını önemli ölçüde daraltır ve havanın akciğerlere girip çıkması engeller.
BAŞLICA BELİRTİSİ NEFES DARLIĞIDIR
- Astım hastalığının belirtileri nelerdir?
- Astımın başlıca belirtileri; nefes darlığı, hırıltılı solunum, kuru vasıfta bir öksürük ve göğüste baskı hissidir. Bu belirtiler elbette sadece astım hastalığında görülmez, ancak bu belirtilerin tekrarlayıcı nitelikte olması, genellikle gece veya sabaha karşı ortaya çıkması, kendiliğinden veya ilaçlarla düzelmesi, mevsimsel farklılıklar göstermesi astıma özgüdür. Belirtmemiz gereken diğer önemli bir nokta ise hastaların ataklar dışında kendilerini iyi hissetmelidir.
Astım belirtilerini ortaya çıkaran etkenlere tetikleyiciler denir. Astım belirtilerini tetikleyen faktörler her hasta için farklı olabilir. Bu nedenle hastalar kendilerini rahatsız eden bu etkenleri iyi bilmeli ve mümkün olduğunca onlardan uzak durmalıdır.
Astımda sık görülen tetikleyiciler; üst solunum yolu enfeksiyonları, alerjenler, sigara, hava kirliliği, ilaçlar, besin maddeleri, reflü, stres ve egzersizdir.
HASTA HEKİM İŞBİRLİĞİ ŞART
- Astım hastalığının tedavisi nasıl yapılır?
- Astım tedavisinin amacı hava yollarındaki mikrobik olmayan iltihaba bağlı daralmanın giderilmesi ve hastanın rahat nefes almasının sağlanmasıdır. Tedaviden beklentiler, “Belirtileri kontrol altına almak ve bunu sürdürmek”, “Egzersiz dahil normal aktivite düzeyini sürdürmek”, “Akciğer fonksiyonlarını olabildiğince normal düzeyde tutmak”, “Atakları önlemek” ve “Astım ilaçlarının istenmeyen etkilerini önlemek” şeklinde sıralanır.
- Bu hedeflere ulaşabilmek için ne yapılmalıdır
- Yapılması gerekenler; “Hasta/hekim işbirliğinin geliştirilmesi”, “Tetikleyici faktörlerin belirlenmesi (toz, duman, koku) ve temasın azaltılması” ile “Astım kontrolünün değerlendirilmesi ve ilaç tedavisi”dir.
ATAKLARIN ÇOĞU YAVAŞ İLERLER
- Astım atağı (krizi) nedir ve nasıl anlaşılır?
- Astım belirtilerinin ortaya çıkması veya varken daha artması ve bunlara solunum testlerinde bozulmanın eşlik etmesi astım atağıdır. Atakların çok büyük bir kısmı yavaş ilerler ve günler içinde gelişir. Hastaların çok azında ise ani başlangıçlı ataklar ortaya çıkar, hava yollarında ani daralma olabilir.
TETİKLEYİCİ FAKTÖRLERDEN UZAK DURULMALIDIR
- İlave olarak…
- Düzenli hekim kontrolüne gidilir, verilen ilaçlar düzenli alınırsa atakları (krizleri) tamamen önlemek mümkündür.Hekim tarafından, verilen dozda inhalasyon (nefesle) yolu ile alınan ilaçlar güvenlidir.Tetikleyici faktörlerden (toz, duman, koku..) uzaklaşmayan ve düzenli hekim kontrolünde olmayan hastalar ölümcül ataklar geçirebilirler.
Haber / Mensure KARDEŞ
