Değirmenler

Sultan II.Murat'ın vakfettiği mülkler arasında iki değirmen de vardır.Vakfiyede şöyle geçmektedir, "Ergene suyu üzerinde dönen iki değirmenin tamamı vakıftandır."

KÜLTÜR SANAT 12.11.2015 14:26:00 0
 Değirmenler

Böylece gerek imaretin,gerekse yeni kurulan Ergene kenti ve çevre köylerin un öğütme gereksinimlerini karşılayacak, dörder taşlı iki değirmeni kurdurmuştur. İşletilmesi imaret görevlilerince yapılmakta idi.Geliri tümüyle vakfa aitti.  İşte bu su değirmenleri köprünün biri sağında diğeri solunda ve nehirin yayalar köyü tarafındadır. Değirmende çalışan işçiler buraya askeri bölge olan Yayalar köyünden sonra çok yakın yer olan tahtalardan barakalar şeklinde yapılmış ve halk arasında “TAHTALI KÖY” veya DURALİ KÖY (Halk söyleyişiyle DOBRALİ KÖY) de kalmaktadırlar. Zamanla değirmencilerin kaldığı yer manasına “DEĞİRMENCİ” köy olarak anılmış ve cumhuriyetten sonra böyle tescil edilmiştir.

 BELEDİYE'NİN KURULUŞU

 Özbeöz bir Türk kenti olarak kurulan Uzunköprü'de, kuruluşundan itibaren 1839 Tanzimat dönemine kadar devlet belediye hizmetlerini üzerine almamıştır. Osmanlı ülkesinde, Türk ve müslüman toplumlarında bu işler, tamamen bireysel olarak kişiler tarafından yapılırdı, müslüman olmayan Rum ve Bulgar toplumlarının da Belediye işleri cemaatleri tarafından yapılıyordu. Tanzimattan sonra batı biçiminde belediyeler kurulması girişimleri yapıldı. İstanbul ve diğer büyük kentlerimizde bir takım denemelerden sonra, 1868 yılında (Vilayet-i Umumiye Nizamnamesi) İl Genel Tüzüğü kabul edildi. Bu tüzüğün 7.bölümünde "Vali, mutasarrıf ve kaymakamlık merkezi olan her kent ve kasabada (Umur-ı Belediye) belediye işleri için bir belediye meclisi kurulacak ve bu meclis bir başkan ve altı üyeden oluşacaktır. Mühendis ve memleket doktoru meclisin doğal üyesidir." denilmektedir.
 Bu tüzüğün kabul edilmesiyle Uzunköprü'de belediyenin ayni yılda kurulduğunu görüyoruz. 1871 Edirne Vilayeti Salnamesinde "Cisr-i Ergene (Uzunköprü) Kazası Meclis-i Daire-i Belediye" başlığı altında;
          Başkan: Sadık Efendi
          Üye: Hacı Süleyman Ağa
          Üye: Mehmet Ali Ağa
          Üye: Yanko Ağa
          Üye: İstavri Ağa
          Katip: Hafız Hasan Efendi.
 Sandık Emini: Todoraki Ağa'dan oluşan ilk Belediye meclisi seçilerek, Uzunköprü'de Belediye Örgütü kurulmuş oldu. Bu örgütlenmede kasabanın nüfusuna göre yarısı Türk, diğer yarısının da Rum ve Bulgar azınlıklarından seçilmiş üyelerden oluştuğunu görüyoruz.

İlk BeledİYE Bİnasının Yapılışı

 Uzunköprü'de, yukarıdaki resimde görülen belediye binası, kaymakam Mazhar Müfit (Kansu) Beyin ve Belediye Başkanı Hafız İsmail (Yayalar) efendinin öncülükleri ve halkın parasal yardımları ile 1905 yılında kurbanlar kesilerek temeli atıldı. Binanın yapımı ayni yıl tamamlandı. Padişah Abdülhamid'in hükümdarlık tahtına çıktığı 19 Ağustosta törenle hizmete açıldı. Resimde de görüldüğü gibi Uzunköprü belediye binası iki yıl önce Edirne'de yapılan belediye binasının daha küçük, minyatür örneğidir.
 Kentin girişinde yer alan binanın zarif demir parmaklıklarla çevrili iç açıcı bir bahçesi vardı. İki katlı ahşap, giriş balkonu üzerindeki tabelada "Umur-ı Belediye" yazısı vardı. Belediye dairesinin üstünde kurşun kubbeli bir saat kulesi ye bu kuleye büyük bir çalar saat takılmıştı.
 Bu saat kulesi ve çalar saatin bedeli olan 46 liranın yüz mecidiyesi, Çakmak çiftliği sahibi, Edirne eşrafından Hacı Emin Beyzade Ahmet bey tarafından, geri kalanı da kasaba halkınca sağlandı. Ayrıca, belediye dairesi ön cephesine üç adet makineli fener, Edirne istasyonu binasından ve bir tane de, Uzunköprü komisyoncularınca, Almanya'dan getirtildi.
1953 yılına gelindiğinde, bu tarihi binamız, belediye personelini alamaz duruma geldiğinden, belediye parkında yeni bir binanın yapılmasına girişildi.
 Böylece bu güzelim bina halkın tüm itirazlarına rağmen dönemin belediye başkanı Mustafa SOYKAN tarafından 1954 yılında yıktırıldı. Yerine belediyeye gelir getiren altı dükkanlı ve üstü sinema salonu olan, belediye binası yapıldı.Daha sonraki yıllarda bu bina da yetersiz kalınca yine aynı mantık (belediyeye gelir getiren altı dükkanlı) çerçevesinde  dönemin belediye başkanı Ömer Kuldaşlı tarafından Anabacı caddesinde Tekel tarafından kullanılmakta olan tütün deposu ( Rece ) 1994-1996 yıllarında  yıktırılarak günümüzde kullanılan yapı inşa edildi. Cumhuriyet Meydanındaki eski belediye binası günümüzde dershane olarak kullanılmaktadır.
 Uzunköprü'de belediyenin kuruluşundan günümüze kadar, belediye başkanlığı yapan kişiler, Edirne Vilayeti Salnamelerinden saptanarak ekli listede gösterilmiştir.

Uzunköprü'de Beledİye Başkanlığı Yapan Kİşİler:

1-Sadık  Efendi 1868-1872
2-Hacı Şerif  Ağa 1872-1875
3-Ömer Ağa 1875-1878
4-Ahmet Bey 1884-1887
5-Tecelli Efendi (Çora) 1887-1894
6-Ahmet Bey 1894-1898
7-Hafız İsmail Efendi (Yayalar) 1898-1908
8-Hafız İbrahim Efendi 1908-1912
9-Hafız İsmail Efendi (Yayalar) 1913-1917
10-Mustafa Efendi (Yayalar) 1917-1920
11-(Bir Rum)(işgalde) 1920-1922
12-Mustafa Efendi (Yayalar) 1922-1942
13-Arif Ölçmen 1942-1946
14-Kazım Taner 1946-1950
15-Mustafa Yayalar 1950-1954
16-Mustafa Soykan 1954-1956
17-Hüseyin Yiğit 1956-1958
18-Hüseyin Alfman 1958-1960
19-Ziya Yağcı 1961-1967
20-Âhmet İnceoğlu 1968-1977
21-Seyfi Erbil 1977-1980
22-Muzaffer Güzeland 1980-1983
23-İbrahim Üzrek 1983-1989
24-Ahmet İnceoğlu 1989-1994
25-Ömer Kuldaşlı 1994-2004
26-Ercan Çobanoğlu 2004-2009
27-Av.Enis İŞBİLEN 2009-

 

  HALİSE HATUN CAMİİ

 Hacı İbrahim Ağa tarafından eşi Halise Hatun adına 1700'lü yılların başında yaptırıldığı sanılmaktadır. Birşerefeli minaresi 18.yüzyıllarda yapılan minarelere benzemektedir. Caminin güneyinde etrafı duvarlarla çevrili küçük bir haziresi (mezarlık) vardır. Dikdörtgenler prizması biçiminde, mermer sütunlarla çevrili bir anıt mezar var. Bunun bir aile mezarlığı olduğu anlaşılmaktadır. Bu anıt mezarda iki mermer sandukalı mezar görülmektedir.  Bu mezarların Hacı İbrahim ağa ve eşi Halise Hatuna ait olduğu belirtilmektedir.

 RIZA EFENDİ CAMİİ

 Eski Rıza Efendi Camisi yıkılmış ve yerine dernek yolu ile (1978) yılında kubbeli zarif bir cami yapılmıştır. Caminin bir şerefeli minaresi vardır. Eski Rıza Efendi camisinin yapısı ve minaresi 17.yüzyıl camilerini andırmaktadır. Önünde Hacı İbrahim ağanın 1724 yılında yaptırdığı çeşme vardı. Bu çeşme yeni yapılan cami inşaatı sırasında yıkılmıştır.
Caminin kurucusunun Rıza Efendi olduğunu da 1894 Edirne Vilayeti Salnamesi'nden öğreniyoruz.

ŞEHSUVAR BEY CAMİİ

 Caminin kurucusu Şehsuvar beydir. 15.yüzyılda yapılmıştır. Keşanlı Hayırsever  Ahmet Akalın tarafından tümü ile yıktırılarak yerinde yepyeni bir cami ve iki şerefeli minaresini yaptırmıştır.Yalnız eski caminin minaresi yıkılmamıştır. Bu minarenin yapısına baktığımızda 15. yüzyılda yapılmış cami minarelerine benzemektedir.

Hazırlayan/Seyit SÜREN