Bugün, 20 Nisan 2024 Cumartesi
Sektörlerin çırak bulmakta yaşadığı zorluklarla ile ilgili yaptığımız araştırma yazımızın 7'nci sayısında ustalarla görüşmelerimizi sürdürüyoruz. Bu sayımızda, Çetint
TEKNOLOJİ ÇIRAKLIĞI ORTADAN KALDIRDI
Çetintaş Mobilya sahibi Kamil Çetintaş, çıraklığın yok olmasına teknolojinin gelişmesinin neden olduğunu ve ailelerinde çocuklarının sanata ya da meslek öğrenmeleri konusuna pek sıcak bakmadıklarını belirtti. Çetintaş, “Son yıllarda ülkemizde hızla gelişen teknoloji özellikle sanat ve meslek dallarını çok etkilemiş durumda. Bizim gibi meslek dalarlıda teknolojinin devamlı gelişme göstermesiyle birlikte yok olma ve var olma savaşı veriyor. Bu nedenle de meslek dallarında çıraklık olayı ortadan tamamen kalkmış durumda. Yıllar öncesi aileler çocuklarının bir meslek öğrenmesi için bizim gibi işyerlerini aşındırıyordu. Son 10 yıl içerisinde de ise meslek dallarında sanat öğrenmek için çırak gelmemesi nedeniylede çıraklık olayı iyice ortadan kalkmış durumda. Çıraklığın kalkmasıyla birlikle bundan böyle kalifiye eleman yetişmeyeceğinden meslek dallarında artık tehlike çanları çalıyor. Çünkü her mesleğin başlangıç noktası çıraklıktır. Her usta işi çıraklıktan başlayarak öğrenmeye başlar kalfa olur ve her şeyi yapma yeteneğini öğrendiğinde de usta olur. Bugün iş kolumuzda da seri üretimlerin devamlı artmış olması ve yetişmiş elemanlarımızın birçoğunun bu sektörlere kayması dolayısıyla bizim gibi küçük ölçekte üretim yapan işyerleri değil çırak bulmak usta bulmakta bile zorlanır hale geldi. Bu gün işyerimizde benimle birlikte tek usta ile iş yapmayı sürdürüyoruz.”dedi.
SAĞLIĞIMIZ EL VERDİĞİ SÜRECE MESLEĞİMİZİ SÜRDÜRECEĞİZ
Çetintaş, sözlerini şöyle sürdürdü: “Artık bizler de mesleğimizin son ustalarıyız. Seri üretim yapanlarda yetişmiş elemanlarından yani çıraklıktan gelen olmayınca ne kalfa nede usta bulamayacaklar ve bir süre sonra bu seri üretim yapanlarda dara düşecek diye düşünüyorum. Meslek öğrenilmesi konusunda aileler çocuklarını mesleğe yönlendirmelerini istiyoruz. Önceki yıllarda sanat dalları çok rağbet görüyordu. Bunda ailelerin ön ayak olması öneli bir etkendi. Yıllar geçtikçe teknolojinin de gelişmesiyle birlikte bizim meslek dallarımız olumsuz etkilendi. 45 yıldır bu mesleği aralıksız olarak sürdürüyorum. Çıraklık konusunun sona ereceğini hiç düşünmemiştim. Ama yapacak bir şey yok. Bizler elimiz ayağımız sağlığımız el verdiği sürece iş kolumuzda üretime devam edeceğiz” dedi.
SERİ İMALATLAR SANAT DALLARINI ETKİLEDİ VE ÇIRAKLIK KALKTI
Baki Gömlek Dikimevi sahibi Galip Baki, el emeği göz nuru işlerin ilgi görmediğini belirterek, “Bizler mesleğimizin son nesilleri olarak inatla mesleklerimizi devam ettirmeyi sürdürüyoruz. Eskiden anne babalar çocuklarının bir sanat sahibi olması için çocuklarını sanat kollarına yönlendiriyordu. Yıllar önce Çerkezköy İstasyon mahallesinde konfeksiyonun seri imalata dönüşmediği yıllarda benim bildiğim 40’a yakın terzi vardı ve her birinde de işyeri sahibinden hariç en az 10-15 çalışan vardı. Bunların kimi çırak kimi kalfa ve kimi usta olarak çalışıyordu. Seri konfeksiyon imalatlarının çoğalmasıyla birlikte terzilik yavaş yavaş yok olmaya başladı. Çıraklık da aynı şekilde giderek azalarak yok oldu. Çünkü seri imalatların artması ısmarlama elbise olayını ortadan kaldırdı. Gömlekçilikte de durum aynı. Ben 45 yıl önce gömlekçiliğe İstanbul’da bir iş yerinde çırak olarak başladım. 3 yıl aralıksız olarak çıraklık yaptım. Sonra kalfa oldum, ardından ustalığa yükseldim. Aynı iş yerinde çıraklık dahil 10 yıl aralıksız olarak çalıştım. Ardından ilçeme yani Çerkezköy’e gelerek kendi iş yerimi açtım ve 35 yıldan bu yana da aralıksız olarak kendi iş yerimde hizmet veriyorum. İlk iş yerimi açtığımda çırak olarak 4 ya da 5 kişi geldi fakat onlar da uzun süre kalmadı. Herkes kolay para kazanmanın peşinde. Bu durum ailelerin ekonomik yapılarından kaynaklanıyor. Çocuklarını sanata yönlendirmiyorlar. Çünkü ekonomik zorluk çeken aileler çocuklarının ne şekilde olursa olsun eve kayda değer bir para getirmesini istiyor. İşte bu nedenle meslek dallarında çırak yetişmiyor. Oysa sanat sahibi olan bir kişi her zaman ekmeğini kolayca taştan çıkarır. Bugün düz işçi olarak her hangi bir fabrikada çalışanlar, işten çıkarıldığında elinde sanatı yoksa ne yapabilir. Hiç. Eğer elinde bir sanatı olursa parça başı iş yaparak ekmeğini çıkarabilir” dedi.
AİLELER ÇOCUKLARINI SANATA YÖNLENDİRMELİ
Baki, konuşmasını şöyle sürdürdü, “Bugün ülkemizde tüm meslek dallarında sanatkarlara çok ihtiyaç duyulmaktadır. Aileler eğer çocuklarının sanat öğrenmeleri konusunda yönlendirme yaparlarsa mevcut sanat kolları yok olma durumundan kurtulur. Meslek erbabı yetişmesi konusunda devletin de meslek dallarına destek olması gerekmektedir. Böyle giderse bizlerden sonra arkamızdan yetişecek çırak olmadığı için mesleklerimiz de yok olup gidecek.”
Haber/Seyit SÜREN
