En çok bütçe konut ve kira harcamasına ayrıldı

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) 'Hane Halkı Tüketim Harcaması' istatistiklerini yayınladı. Buna göre Hane halkları bütçelerinden en fazla payı konut ve kira harcamasına ayırdığı tespit

GÜNDEM 5.08.2015 18:03:00 0
En çok bütçe konut ve kira harcamasına ayrıldı

Hane halkı bütçe araştırmasının 2014 yılında elde edilen sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hane halklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı yüzde 24,8 oranıyla konut ve kira harcamaları alırken, harcamaların yüzde 19,7’si gıda ve alkolsüz içeceklerden oluştu. Hane halkları toplam harcamalarının yüzde 2,1’ini sağlık harcamalarına, yüzde 2,4’ünü ise eğitim hizmetleri harcamalarına ayırdı.

 

Hane halkı başına aylık ortalama tüketim harcaması 2013 yılında 2 bin 572 lira iken 2014 yılında 2 bin 848 lira olarak tahmin edildi.

 

HARCAMA TÜRLERİNİN PAYI 2013 YILINA GÖRE ÖNEMLİ ÖLÇÜDE DEĞİŞMEDİ

 

Araştırmanın 2013 ve 2014 yılı sonuçları karşılaştırıldığında; 2013 yılında yüzde19,9 olan gıda ve alkolsüz içecekler payının 2014’de yüzde19,7 olduğu, giyim ve ayakkabı harcamaları payının yüzde 5,3 iken yüzde 5,1; konut ve kira harcamaları payının yüzde 25 iken yüzde 24,8, haberleşme harcamaları payının yüzde 4 iken yüzde 3,7, kültür ve eğlence harcamaları payının ise yüzde 3,1 iken yüzde 3 olduğu görüldü. Alkollü içecek, sigara ve tütün harcamalarının yüzde 4,2 olan payı, sağlık harcamalarının yüzde 2,1 olan payı, eğitim hizmetlerinin yüzde 2,4 olan payı ile çeşitli mal ve hizmet harcamalarının yüzde 4,3 olan payı 2014 yılında değişmedi. Diğer yandan 2013 yılında yüzde 6,6 olan mobilya ve ev eşyası harcamaları payı 2014’te yüzde 6,8; yüzde 17,4 olan ulaştırma harcamaları payı yüzde17,8 ve yüzde  5,9 olan lokanta ve otel harcamaları payı ise yüzde 6  oldu.

 

DÜŞÜK GELİRLİ HANELER, YÜKSEK GELİRLİLERE GÖRE GIDAYA İKİ KAT DAHA FAZLA PAY AYIRDI

 

Gelire göre sıralı yüzde 20’lik gruplar itibariyle tüketim harcamalarının 2014 yılındaki dağılımına bakıldığında; birinci yüzde 20’lik grupta (en düşük gelir grubu) yer alan hane halklarının gıda ve alkolsüz içecekler harcamasına ayırdığı pay yüzde 28,8 iken, beşinci yüzde 20’lik gruptaki (en yüksek gelir grubu) hane halklarının ayırdığı payın yüzde 15,1 olduğu görüldü. Eğitim hizmetleri harcamalarının oranı ise birinci yüzde 20’lik grup için yüzde 0,6 seviyesindeyken beşinci yüzde 20’lik grup için yüzde 4,2 oldu. Toplam gıda ve alkolsüz içecekler harcamasının yüzde 12,4’ü gelire göre sıralı birinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halkları, yüzde 28,4’ü ise beşinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halkları tarafından yapıldı. Konut ve kiraya yapılan harcamaların yüzde11,2’si birinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halklarına ait iken yüzde 32,5’i beşinci yüzde 20’lik gruptaki hanelerde oluştu. Toplam eğitim hizmetleri harcamalarında ise birinci yüzde 20’lik grubun payı yüzde 2,2 iken beşinci yüzde 20’lik grubun payı yüzde 64,7 oldu. Ulaştırma için yapılan harcamaların sadece yüzde 4,2’si birinci yüzde 20’lik grupta yer alan hane halklarına ait iken yüzde 45,7’si beşinci yüzde 20’lik grup tarafından yapıldı.

 

TEMEL GELİR KAYNAĞINA GÖRE HARCAMA KALIPLARININ DA DEĞİŞTİĞİ GÖRÜLDÜ 

 

Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hane halkları gıda ve alkolsüz içecekler harcamasına yüzde18,3 oranında pay ayırırken, emeklilik geliri olan hane halklarının ayırdığı pay yüzde 24,2 oldu. Konut ve kira harcamalarına ayrılan payın en yüksek olduğu grup yüzde 34,2 ile temel gelir kaynağı diğer karşılıksız transfer geliri (dul, yetim, yaşlılık maaşı, yardım vb.) olan hane halkları iken yüzde 21,8 ile en düşük pay ayıranların temel gelir kaynağı müteşebbis geliri olan hane halkları olduğu görüldü. Temel gelir kaynağı müteşebbis geliri olan hane halklarının toplam harcamasının yüzde 20,1’i ulaştırma harcaması iken temel gelir kaynağı diğer karşılıksız transfer gelirleri olan hane halklarının toplam harcamasının yüzde9,5’ini ulaştırma harcamaları oluşturdu.

Marmara Haber