EDİRNE ÇEŞMELERİ-4

Muhammet İbn-i Ahmet çeşmesi (Merkez) Edirne Saraçhane Mahallesi'ne giden yol üzerinde beylerbeyi Camisi'nin de karşısındadır. Muhammed İbn-i Ahmet çelebi tarafından 1591'de yapılmıştır. Bunu belirten sü

KÜLTÜR SANAT 26.07.2015 15:55:00 0
EDİRNE ÇEŞMELERİ-4

Kitabe:

Merhum Muhammet İbn-i Ahmet çelebi

Tarihi fi sene elf. 1000 (1591). Kesme taştan, tek cepheli bir köşe çeşmedir. Çeşme 1943 yılında Bektaş Şeker Pancarı tarafından onarılmış ve bunu belirten Türkçe bir kitabe de çeşmenin üzerine konulmuştur.

Afife Hatun Çeşmesi (Merkez)

Edirne Şeyhi Çelebi Mahallesi'ndedir. Afife hatun tarafından 1774 yılında yaptırılmıştır. Afife Hatun hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. çeşme kitabesini XVIII.yüzyıl Mevlevi dervişlerinden Hattatzade hacı Mehmet Efendi yazmıştır. Afife namı hatun kıldı ihya Fi-sebil-illah Feramuş etmesin nuş eyleyenin aştan rahmetden Mücevher harf ile Taib dedi bir hoş edaya tarih

Revan oldu bu ab-ı Kevser elhak ayn-ı izzetden.

1187 (1774). Çeşme kare planlı olup, kesme taştan yapılmıştır. Tek cepheli çeşmenin sivri kemeri içerisinde ayna taşı bulunmaktadır. Üst örtüsü çatı ile kaplıdır. Ancak bu çatı günümüze gelememiştir.

Hacı Mehmet Ağa Çeşmesi (Merkez)

Edirne Mithat Paşa Mahallesi'nde, Tabakhane Caddesi girişinde, Şah Melek Camisi'nin güneyinde yer alan bu çeşmeyi Hacı Mehmet Ağa 1651 yılında yaptırmıştır. Kesme taştan tek cepheli bir çeşmedir. Sivri kemerin içerisinde ayna taşı ve yalağı bulunmaktadır. Boyu 3 m., cephe genişliği ise 2.68 metredir.Yan cephesinde dikdörtgen bir niş ve onun da üzerinde hazne kapağı bulunmaktadır.

Hacı Hüseyin Çeşmesi (Merkez)

Edirne 25 Kasım Stadyumu'nun yanında Balaban Paşa Mahallesi'ndeki bu çeşmeyi Hacı Hüseyin 1686 yılında yaptırmıştır. Çeşmenin önündeki havuz 1808'de yaptırılmıştır. Bu çeşme ve havuz Edirne Belediyesi tarafından kaldırılmış, sülüs yazılı kitabesi stadyumun duvarında bulunmaktadır. Kitabeyi Şair Razi yazmıştır.

Kitabe:

Edüp ruh-ı resul-illah çün bu Çeşmeyi bünyad

Zi ali eser hacı Hüseyinin namı yad olsun

Eder dil merde nice teşneyi her demde ol ihya

Ana Kevser nasib oluptur cennet küşad olsun

Yerinde vaz edüp muhtaç idi hakka bu rah üzre

Güzel hayr eyledi makbûl hallak ve ibad olsun

Dedi itmamının tarihini seyr eyleyüp Razi

Bu ma'dan iç Hüseyin hem Hasan ervah şad olsun.

1098 (1686).

Abdülaziz Çeşmesi (Merkez)

Edirne'ye 4 kilometre uzaklıkta olan çeşmenin kitabesinde 1870-1871 yıllarında Edirne'de Valilik yapan Mehmet Asım Paşa'nın ismi geçmektedir. Buna dayanılarak çeşmenin Sultan Abdülaziz döneminde Edirne Valisi Mehmet Asım Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir.

Kitabe:Hazreti Abdülaziz hanın hümayi şevketi

Sayesinde hane-i sever oldu her beytül hüzn

Sû-be-sû mülkünde açtı rah-ı ma'muriyeti

Sakinan memleket gördü nice hayr-ı hasen

Emredüp işte Edirne vali-i alisine

Yani Asım paşa kim ol veziri mü'temen

Su gibi bezleydedi gencine sayi ve himem

Hep ahali hizmet ettiler bu yolda bilbeden

Yazdı defterdarı Sadullah tarih tamam

Yaptı bir yol bir de çeşme çaluşup ehli vatan

1288 (1870)

Çeşme kesme taştan, tel cepheli ve konaklama yeri çeşmelerinden olup kemerlidir. Ayna taşı bulunmamaktadır.

Namazgah Çeşmesi (Merkez)

Edirne Saray-ı Cedid-i Amire'nin Tunca Nehri kenarındaki meydanda yer alan Namazgahın çeşmesidir. Sultan I.Ahmet döneminde 1768'de yapılmıştır. Bazı iddialara göre de Fatih Sultan Mehmet döneminde yapılmıştır.

Çeşme kesme taştan üç cephelidir. Kuzey cephesinde, namazgah taşı bulunmaktadır. 3x5 m. ölçüsündeki çeşme iki renkli taştan yapılmıştır. Sivri kemerli çeşmenin ayna taşı ve yalağı, ayrıca üzerinde de bir gülçe bulunmaktadır. Çeşmenin konturları kabartma bir silme içerisine alınmıştır. Ayna taşı istiridye motifi ile sonuçlanmakta olup, burada palmet, lale ve karanfil motifleri ayrı ayrı cephelerde yer almıştır.

Samanyemez Çeşmesi (Uzunköprü)

Edirne Uzunköprü Şehrliyan (Muradiye) Mahallesi, Hayrabolu Caddesi'ndeki Samanyemez Çeşmesi Sultan II.Murad'ın Malkoç yöresinden şehre getirdiği su şebekesi ile bağlantılı idi. Çeşme 1443 yılında yapılmış, zamanla harap olmuş, yıkılmış ve 1805 yılında da Seyit Hasan Ağa tarafından da onarılmıştır.

Bu çeşmenin 1805 tarihli kitabesi günümüze gelememiştir. Ancak Latif Bağman'ın Uzunköprü ile ilgili kitabında bu kitabenin metni yazılıdır.

Kitabe:

Şeha Seyyid  Hasan Ağa serefraz-ı cihan olsun

Silahşoör şehinşah-ı aziz karman olsun

Mütevelli iken oldu muvaffak böyle hayrata

Yapup bir çeşme nil-i asa hemen ab-ı revan olsun

Buhayratı kılıp ihya Kamil Said dedi tarihin

Bu ab-ı her kim içer ise ber murad olsun

Hazırlayan/Seyit SÜREN