Trakya'daki il, ilçe ve beldelerimizi tanıyalım...

BABAESKİ TARİHİ

KÜLTÜR SANAT 24.03.2015 17:23:00 0
Trakya

 

Bu sayımızda da Kırklareli’nin tarihi eski olan ve birçok medeniyetlerinde zaman zaman yerleşim yeri olan Babaeski’yi tanıtıyoruz. Kırklareli'nin ilçesi olan Babaeski, Bizanslılar döneminde Bulgarophygon adıyla bilinmekteydi. Babaeski'ye Yunanlılar Bulgaros, Bulgarlar Phygon, Osmanlilar ise Babay-i Atik adini vermişlerdir. 

TUNÇ ÇAĞINA AİT BULGULAR BULUNDU

Babaeski'nin, tarih önceki dönemlerle ilgili yapılan araştırmalar yetersizdir. 1936 yilinda Arif Müfid Mansel tarafindan Alpullu höyüğünde yapılan araştırmalarda kerpiç kalıntıları, ilk tunç çağına ait tek renkli çanak ve çömlekler bulunmuştur. Bunlarin bir bölüü geometrik benekli olup, ayni dönemde Ege ve Balkan kültüründe de vardır. Macaristan'daki benzerleri "Toce" kültürü adıyla bilinmektedir. 

YERLİ HALKI TRAKLARDIR

Yöre'nin yerli halkı, Traklar'dır. 1980 yılında Mehmet Özdoğan tarafından, Kırklareli-Babaeski yolu üzerinde ki Tilki Burnu höyüğünde yapılan araştırmada, son kalkolitik dönem kemikleri ile Yunan ve Roma dönemlerine ait yapı kalıntıları bulunmuştur. 

BİZANSA DÖNEMİNDEKİ SURLARDAN GÜNÜMÜZDE ESER LAKMADI

 Roma döneminde, tarihsel yollarin Babaeski'den geçmesi burayı önemli bir merkez yapmıştır. Babaeski, Bizans döneminde de bu önemini korumuştur. Bizans imparatoru l. Anastasios'un (491-518) yaptırdığı Marmara'dan Karadeniz'e uzanan büyük liman suru, kentin yakınından geçmekte idi. l.Justinianos (527-535) tarafından onarılmış olan surdan günümüze eser kalmamıştır. 

EDİRNE SANCAĞINDAN ALINARAKK 1879 YILINDA KIRKLARELİ’NE BAĞLANDI

 Babaeski, Vlll ve Xlll. Yüzyıllarda Bizans İmparatorluğu'nun Thrake bölgesinde bir istihkam ve piskoposluk merkeziydi. 812'de Bulgar Çarı Krum tarafından zaptedilen şehir, 1359'da şehzade Murat (l.Murat) tarafından Osmanlı sınırlarına katıldıktan sonra, "Babay-ı Atik" adını aldı. Önce Edirne Merkez Sancaği'na bağli olan Babaeski, 1879'da Kırklareli Sancak olunca Kırklareli'ye bağlandı. 

BABAESKİ 1854 YILINDA KURULAN ESKİ BİE BELEDİYEYE SAHİP

1854 yılında kurulan en eski belediyeye sahip olan Babaeski'yi, Evliya çelebi ünlü seyhatnamesinde şöyle anlatmaktadır: "Madyan oğlu Yanko zamanından beri bayındır bir kale ve büyük bir şehir idi. Sonra, Sırp,Bulgar ve Hersekliler birleşip İstanbul'u yıkmaya giderken bu şehri de yıkmışlardır. Sonra, sarı Saltuk Bey, Pravadi yakınında vefat edince,eski vasiyeti üzerine cenazesi yedi adet tabuta kanarak herbiri bir tarafa götürülürken Edirne Kralı da "bu adam bizdendir" diye Saltuk'un naaşını getirip Babaeski de gömdürmüştür. İste buna dayanarak kasabaya "Babaeski" denilmiştir.Halki bütün vergilerden hariç, güzel bir mıntıka ve yüzelli akçelik kazadır. Bin altmış adet bağ ve bahçeleri,baştan başa kızıl kiremit örtülü alçaklı, yüksekli kagir binaları olup,yirmi mihraplıdır." 

OSMANLI DONEMİNE AİT BİR ÇOK ESER BULUNMAKTADIR

 Evliya çelebi, Seyahatnamesinde Babaeski'deki mimari eserlerle ilgili olarak ta şunları yazmıştır : "Şehrin doğu girişinde ve su kenarındaki Ali Paşa Camii, medrese, imaret, han ve dükkanların hepsi Semiz Ali Pasa tarafından yaptırılmıştır. Bunlardan başka, yedi mescit, yedi çocuk mektebi, yedi han, yüz kadar dükkan, bir aşevi,bir hamam,üç adet tekke ve çarşı içinde hayat suyu akan bir çesmesi vardır. Ayrıca Saltuk Baba ziyaret yeri ve şeyh Mahmud Şühüdi Türbesi buradadır." 

XIX. yüzyılın sonlarında burada yaşayan Hristiyan dinine mensup topluluklar için Osmanlı hükümetince kilise onarımı ve yapımlarına izin verilmiştir. 

 Hazine-i Evrak'ta ki mevcut belgelerden 1883 yılında Meryem Ana ve Aya Tanas (Hagios Atanasios) Rum kiliselerinin yanmalarından dolayı yenilenen inşaatlarına, Natali köyünde Aya Yorgi (H.Georgios) adlı kilise yapımına 1847'de izin verilmiştir. XX. yüzyılın başında altı mahalle ve kırk üç köyden oluşan Babaeski'nin, 1919 yılında yapılan bir sayıma göre nüfusu 1978 kişiden oluşmakta idi.

BABAESKİ’NİN COĞRAFİ KONUMU

Babaeski Marmara Bölgesi’nin Trakya kesiminde, Kırklareli'ne bağlı bir ilçedir. Kuzeyinde Merkez ilçe, doğusunda Lüleburgaz, güneybatısında Pehlivanköy, güneyinde Tekirdağ batısında da Edirne bulunmaktadır. Tarım ve sanayi başlıca geçim kaynağıdır. İlçe toprakları Ergene Ovası'nda olup, yüksek alanlar ve dağlar yok denilecek kadar azdır. İlçenin kuzeyini yükseklikleri 150 metreyi geçmeyen Yıldız Dağlarının uzantıları engebelerindendir. Bunlar Babaeski'nin başlıca yükseltileridir. Ergene Ovası, Ergene Nehri’nin suladığı oldukça geniş bir düzlüktür. Ayrıca yükseklikleri 50–150 m arasında değişen irili ufaklı ovalar bulunmaktadır. Bütün bu ovalar ilçenin tarım alanlarını oluşturmaktadır. İlçe topraklarını Ergene Nehri'nin bir bölümü sulamaktadır. Bunun dışında Kavak Deresi Cürtlen Dere) ile Şeytan deresi de bulunmaktadır. Babaeski, 41 derece 25 dakika 30 saniye enlem ve 27 derece 05 dakika 30 saniye boylamındadır.Yüzölçümü 652 km? olup,Sınırlarının Uzunluğuda 57 kilometredir.

Hazırlayan/Seyit SÜREN