Kırklareli Halk Edebiyatı (2)
Türküler
Kırklareli’nde yöreye ait pek çok türkü mevcuttur. Sevgiyi, acıyı, gurbeti ve özlemi konu edinmiş türküler olduğu gibi, geçmişte Osmanlı sınırları içinde olup da 1877-78
Osmanlı-Rus Savaşı ile kaybedilen topraklar ile ilgili de pek çok türkü söylenmektedir. Türkülerin bir kısmı Balkan göçmenleri ile yurda gelmişken, bir kısmı da yerli halk tarafından üretilmiş ve yaşatılmıştır. Yöreye ait pek çok türküden bazıları şöyle:
1. “Ah Selanik”
Muzaffer Sırısözen tarafından 16 Temmuz 1947 tarihinde, Kasap Tahsin’den, Vize’de derlenmiştir.
2. “Akça Köyün Bağları”
Muzaffer Sarısözen tarafından 09 Ağustos 1947 tarihinde Arife Timur’dan derlenmiştir.
3. “Alim Gitme Pazara”
4. “Avlu Dibi”
Muzaffer Sarısözen tarafından 15 Ağustos 1947 tarihinde, Fatma Gursu’dan,
Kırklareli’nde derlenmiştir.
5. “Ayşem”
6. “Bahçelerde Biberiye”
TRT Müzik Dairesi THM repertuarı sıra no: 1366’da kayıtlı olan türkü, Aşık Ali Tamburacı tarafından derlenmiş ve Nida Tüfekçi tarafından notaya alınmıştır.
Türkünün sözleri şöyle:
Bahçelerde biberiye
Şişe dolu anberiye
Sen benimsin gel beriye
Aman aman aman balabancı
Sol yanında vardır sancı
Aman makidonlu makidonlu
Güzellerin içinde pek şanlı.
Bahçelerde olur marul
Sular akar harıl harıl
İnce belden sıkı sarıl
Aman aman balabancı
Sol yanımda vardır sancı
Aman makidonlu makidonlu
Güzellerin içinde pek şanlı
Bahçelerde olur haşhaş
Rakı içtim oldum serhoş
Ela gözler olur bir hoş
Aman aman balabancı
Sol yanımda vardır sancı
Aman makidonlu makidonlu
Güzellerin içinde pek şanlı.
7. “Bahçelerde Yeşil Mazı”
8. “Bana Derler Gazi Boşnak”
Muzaffer Sarısözen tarafından 16 Temmuz 1947 tarihinde Ahmet Kök’ten,
Kırklareli’de derlenmiştir.
9. “Ben Gitmem İnekliye”
Muzaffer Sarısözen tarafından 14 Ağustos 1947 tarihinde, Aşık Ali Tanburacı’dan, Kırklareli’de derlenmiştir.
10. “Budin”
Muzaffer Sarısözen tarafından 16 Temmuz 1947 tarihinde Ahmet Aşık’tan Vize İlçesi, Evrenli Köyü’nde derlenmiştir.
11. “Candarmanın Kılıcı”
12. “Çayıra Serdim Postu”
13. “Derdim Çoktur”
Muzaffer Sarısözen tarafından 15 Ağustos 1947 tarihinde Vahid Lütfi Salcı’dan,
Kırklareli’de derlenmiştir.
14. “Dere Geliyor Dere”
Saadet Karaca’dan derlenmiştir.
15. “Giderim Giderim Varna Görünmez”
Zekeriya Kurtulmuş tarafından 21 Eylül 1993 tarihinde Sezai Çetin’den, Kırklareli
Merkez ilçeye bağlı Çeşmeköy’de derlenmiş ve Kırklareli İl Kültür Müdürlüğü Folklor Araştırması arşivine alınmıştır.
Türkünün sözleri şöyledir:
Giderim giderim ooof
Varna görünmez
Dönerim arkama bakarım ooof
Kimseler gelmez
Dönerim arkama bakarım ooof
Kimseler gelmez
Babam da ihtiyar ooof
Ata binemez
Nişanlım küçüktür ağ-beyler ooof
Yolları bilmez.
Nişanlım küçüktür ağ-beyler ooof
Yolları bilmez.
Söyle Elif kız söyle ooof
Türkünü söyle
Türkü de bilmiyom ağ-beyler ooof
Kuran okurum.
Türkü de bilmiyom ağ-beyler ooof
Kuran okurum.
Esvaplarım sandıkta ooof
Basılı kaldı.
Evde nişanlım ağ-beyler ooof
Yasılı kaldı.
Evde nişanlım ağ-beyler ooof
Yasılı kaldı.
Yetişin kardaşlar yetişin ooof
Aldılar beni
Deli de orman şaykaları ooof
Çaldılar beni
Deli de orman şaykaları ooof
Çaldılar beni
16. “Grep”
Muzaffer Sarısözen tarafından 09 Ağustos 1947 tarihinde Zehra Kahramanlar’dan Kırklareli’de derlenmiştir.
17. “Hasseler Giymiş”
Muzaffer Sarısözen tarafından 16 Temmuz 1947 tarihinde Mehmet GEÇİT’ten Vize İlçesi’nde derlenmiştir.
18. “Haticem”
19. “İnce Giyerim İnce”
Yöreye ait türkünün sözleri şöyledir:
İnce giyerim ince
Pembe yakışır gence
İnce giyerim ince
Pembe yakışır gence
İnsan bir hoş oluyor
Sevdiğini görünce
İnsan bir hoş oluyor
Sevdiğini görünce
Of sen yana, ben cama
İkimizin resmini çıkarsınlar yan yana
Derelerin çakılı
Nerden aldın akılı
Döne döne oynuyor
Ağabeyimin çakırı
Of sen yana, ben cama
İkimizin resmini çıkarsınlar yan yana
Dereler çakıl taşlı
Ördekler yeşil başlı
Benim sevdiğim dilber
Al yanak kalem kaşlı
Of sen yana, ben cama
İkimizin resmini çıkarsınlar yan yana
20. “İn Dereye”
21. “Kırmızı Gül”
Aşık Ali Tamburacı tarafından derlenmiştir.
22. “Yar Yalelellim Hüseyin Derler Adıma”
Faruk YILMAZ tarafından Merkez İlçe Çeşmeköy’de Sezai Çetin’den derlenmiştir.
Türkünün sözleri şöyledir:
Yar yar yalelellim var
Hüseyin derler adıma(aman)
Doyum olmaz tadıma
Eller ne derse desin(aman)
Ben varacam inadıma
Yaleli yalelelli yalelelli aman
Yaleli yalelelli yalelelli
Yar yar yalelellim yar
Harmanda misirim var(aman)
Duvarda hasırım var
Seni gidi gavurun kızı(aman)
Neremde kusurum var
Yaleli yalelelli yalelelli aman
Yaleli yalelelli yalelelli
Yar yar yalelellim yar
Ezme ile yar ezme ile(aman)
Yar bulunur mu gezme ile
Çok cici kızlar kandırdım(aman)
Kaşımı da gözümü süzme ilen.
Yaleli yalelelli yalelelli aman
Yaleli yalelelli yalelelli
Hazırlayan/Seyit SÜREN